Postawienie dźwigu to zawsze wynik dokładnego planowania i analiz. Zanim na placu pojawią się pierwsze elementy konstrukcji, geodeci wykonują pomiary, a inżynierowie oceniają nośność gruntu. Bez stabilnego podłoża nawet najnowocześniejsza maszyna nie mogłaby pracować bezpiecznie. W razie potrzeby teren jest wzmacniany specjalnymi płytami lub betonowymi fundamentami, które przejmują obciążenia dynamiczne. Na tym etapie ustala się również promień pracy maszyny, strefę niebezpieczną oraz położenie dróg dojazdowych dla ciężarówek transportujących elementy wieży.
Dostawa i przygotowanie elementów konstrukcji
Dźwig budowlany składa się z wielu komponentów, które przyjeżdżają na plac montażu w segmentach. W zależności od modelu mogą to być fragmenty wieży, wysięgnik, przeciwwagi, kabina operatora oraz mechanizmy obrotu i podnoszenia. Każdy komponent przechodzi kontrolę techniczną. Sprawdza się stan łączeń, czystość powierzchni, oznakowanie i zgodność z dokumentacją. Wszelkie nieprawidłowości muszą zostać usunięte, zanim ekipa przystąpi do łączenia segmentów.
Ustawienie podstawy dźwigu
Fundament jest sercem konstrukcji. W przypadku dźwigów stacjonarnych montuje się stalową ramę kotwioną w betonie. W wersjach przejezdnych stosuje się masywne podwozie z podporami, które wysuwa się, aby zapewnić stabilność. Poziomowanie podstawy to jeden z najważniejszych momentów montażu. Inżynierowie wykorzystują precyzyjne urządzenia pomiarowe, by osiągnąć równowagę konstrukcji w każdej płaszczyźnie. Nawet niewielkie odchylenie wpływałoby na pracę wysięgnika, a co za tym idzie na bezpieczeństwo całej budowy.
Montaż wieży przy użyciu dźwigu pomocniczego
Kolejny etap to montowanie pierwszych segmentów wieży. Każdy segment podnoszony jest dźwigiem pomocniczym i ustawiany dokładnie nad miejscem kotwienia. Połączenia skręca się z zastosowaniem kontrolowanego momentu obrotowego, aby uniknąć zarówno niedokręcenia, jak i zbyt mocnego dociągnięcia śrub. Montaż przebiega etapowo. Najpierw instaluje się dolne sekcje, później kolejne, aż konstrukcja osiągnie wysokość pozwalającą na zamocowanie mechanizmu podnoszącego i obrotowego.
Instalacja kabiny operatora oraz mechanizmów sterowania
Kiedy wieża osiąga odpowiednią wysokość, montuje się kabinę operatora. To miejsce pracy, które musi zapewnić widoczność, ochronę i wygodę. W kabinie znajdują się panele sterowania, ekrany systemów bezpieczeństwa oraz ogrzewanie lub klimatyzacja. Na tym etapie technicy podłączają instalację elektryczną, systemy czujników oraz mechanizmy służące do obracania wysięgnika i regulacji jego parametrów. Całość jest testowana w trybie statycznym, zanim dźwig zostanie podwyższony.
Proces samowspinania konstrukcji
Jedną z najbardziej fascynujących technologii związanych z dźwigami jest proces samowspinania. Dźwig może bowiem rosnąć wraz z budynkiem. W tym celu wykorzystuje się specjalną ramę wspinającą, która unosi górną część konstrukcji na tyle wysoko, aby pod nią można było wsunąć kolejny segment wieży. Mechanizm działa dzięki siłownikom hydraulicznym sterowanym elektronicznie. Po podniesieniu górnej części wieży segment jest wprowadzany i łączony z resztą konstrukcji. Cała operacja odbywa się z milimetrową precyzją, a dźwig w tym czasie nie może wykonywać żadnych innych zadań. Gdy jeden segment zostanie zamocowany, proces można powtarzać aż do osiągnięcia finalnej wysokości.
Montaż wysięgnika i przeciwwagi
Wysięgnik to charakterystyczna część dźwigu, którą widać z daleka. Montaż rozpoczyna się od podniesienia pierwszego, najcięższego fragmentu i usztywnienia go w pozycji roboczej. Następnie dokładane są kolejne sekcje, aż konstrukcja osiągnie wymaganą długość. Po przeciwnej stronie umieszcza się przeciwwagi, najczęściej betonowe lub stalowe. Ich masa jest dobrana do udźwigu, długości wysięgnika i planowanego typu prac. Gdy wysięgnik i przeciwwaga są na miejscu, można przystąpić do testów obrotu oraz próby podnoszenia minimalnego ładunku.
Podłączenia i testy bezpieczeństwa
Każdy dźwig przed uruchomieniem przechodzi cykl testów. Sprawdza się system awaryjnego hamowania, czujniki ograniczenia obciążenia, zabezpieczenia przeciwwiatrowe oraz sprawność układu sterowania. Operator i serwis techniczny muszą mieć pewność, że maszyna reaguje prawidłowo w każdej sytuacji. Testy obejmują zarówno ruchy obrotowe, jak i podnoszenie oraz opuszczanie haka. Na końcu przeprowadza się jazdy próbne z odpowiednio dobranym obciążeniem testowym. Stanowi to potwierdzenie, że dźwig może bezpiecznie wejść w fazę użytkowania.
Codzienna kontrola oraz utrzymanie ciągłości pracy
Choć proces montażu kończy się wraz z odbiorem technicznym, dźwig wymaga regularnej, skrupulatnej obsługi. Każdy dzień pracy rozpoczyna się przeglądem komponentów, smarowaniem łożysk oraz sprawdzeniem linek i systemów zabezpieczających. Operator ma obowiązek zgłaszać wszelkie niepokojące sygnały, a serwis natychmiast reagować. To właśnie ciągły nadzór pozwala zachować maksymalną trwałość i bezpieczeństwo pracy, zwłaszcza gdy dźwig osiąga setną czy nawet dwusetną godzinę obciążenia w ciągu tygodnia. Czynności serwisowe są też niezbędne, aby konstrukcja mogła bezpiecznie wspinać się dalej lub być demontowana po zakończeniu inwestycji.
Tak montuje się maszynę, która później przenosi dziesiątki ton materiałów na wysokości, umożliwiając powstawanie kolejnych pięter, a czasem całych nowych dzielnic miast.